NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
مُسَدَّدٌ
وَمُوسَى
بْنُ إِسْمَعِيلَ
قَالَا
حَدَّثَنَا
مَهْدِيٌّ
يَعْنِي
ابْنَ
مَيْمُونٍ
حَدَّثَنَا
أَبُو عُثْمَانَ
قَالَ مُوسَى
وَهُوَ
عَمْرُو بْنُ سَلْمٍ
الْأَنْصَارِيِّ
عَنْ
الْقَاسِمِ عَنْ
عَائِشَةَ
رَضِيَ
اللَّهُ
عَنْهَا قَالَتْ
سَمِعْتُ
رَسُولَ
اللَّهِ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
يَقُولُ
كُلُّ مُسْكِرٍ
حَرَامٌ
وَمَا
أَسْكَرَ
مِنْهُ الْفَرْقُ
فَمِلْءُ
الْكَفِّ
مِنْهُ
حَرَامٌ
Âişe (r.anha)'dan şöyle
dediği rivayet olunmuştur: Ben, Rasûlullah(s.a.v.)'i şöyle derken işittim:
"Her sarhoş eden
şey haramdır. Bir farak içildiği zaman sarhoş eden içkiden avuç dolusu içmek de
haramdır."
İzah:
Tirmizî, eşribe; Ahmed b.
Hanbel, VI, 71, 72, 131.
Metinde geçen
"farak" kelimesi "fark" şeklinde de okunabilirse de lügat
âlimlerine göre "farak" şeklindeki okunuşu daha fasihtir,
Hattâbi ile en-Nihâye
yazarı İbn Esîr'in açıklamasına göre; bir hacim ölçüsü olan "farak",
Hicazhlara göre onaltı ritla, on iki müdde eşittir. Bazıları da onun iki buçuk
sa'a eşit olduğunu, "fark" şeklinde okunduğu zaman ise 120 rıtıllık
bir hacim ölçüsü anlamına geldiğini söylemişlerdir.
Her ne kadar hadisin
zahirinden, bir farak içildiği zaman sarhoş eden bir içkiden bir avuç dolusu
kadar içmenin haram, daha azını içmeninse helâl olduğu gibi bir mana çıkıyorsa
da aslında burada avuç kelimesi bir ölçü olarak verilmemiştir. Bu kelime
burada "çok az bir miktar" anlamında kullanılmıştır. Binaenaleyh
hadis-i şerifte, "çoğu sarhoşluk veren bir maddenin azını almak da
haramdır" denilmek istenmektedir. Cumhur ulemanın görüşü de budur. Ancak
Hanefi imamlarından bazılarının bu mevzudaki farklı düşünceleri 3681 numaralı
hadisin şerhinde geçtiğinden tekrara lüzum görmüyoruz.